4702 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değiştirilen 2547 sayılı Kanun’un 45. maddesi, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi (METEB) içindeki, daha sonra da bölgesi dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim ön lisans programlarına sınavsız olarak yerleştirilebileceği hükmünü getirmiştir. Bu yasa maddesiyle öğrenciler kendi alanlarındaki önlisans (2 yıllık) programlarına sınavsız olarak yerleştirilmektedir.

Sınavsız geçiş olan üniversiteler ve bölümleri tıkla indir

METEB NEDİR?

METEB, bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öğretim programları bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından oluşan eğitim bölgesidir. Her ilde bir mesleki ve teknik eğitim bölgesi bulunmaktadır. İfadeden de anlaşılacağı üzere Ankara, Bayburt veya Tunceli birer METEB bölgesidir. METEB’in en önemli özelliği sınavsız geçişlerde adayın mezun olduğu bölümün bulunduğu il hangisiyse o ildeki tercih edilebilecek önlisans programlarında önceliğin o METEB bölgesi içinde olanlarda olmasıdır. Yani Turizm bölümü mezunu iki öğrenci de Ankara’da bir okulu seçmişse diğer koşullar saklı olmak kaydıyla Ankara ilinde ortaöğretimi okuyan öğrenci önceliklidir. ÖSYM Tercih klavuzunda Tablo 3A’da yer alan sınavsız geçişin yapılabileceği bölümler METEB’lere göre sıralanmışlardır.

SINAVSIZ GEÇİŞ ÖNCELİKLERİ NELERDİR?

ÖSYM öğrencileri sınavsız olarak önlisans programlarına yerleştirirken onları birtakım önceliklere göre sıralandırır. Bu öncelik durumu sınavsız geçişin kilit noktasıdır. Öncelikler nelerdir?

1. Mezuniyet yılı daha büyük (yeni mezun) adaylara öncelik verilir.
2. Aynı yıl mezun olan adaylar arasında öncelik okul türüne göre Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sırasında verilir.
3. Mezuniyet yılı ve okul türü aynı olan adaylardan aynı METEB içinde olanlara öncelik verilir.
4. Mezuniyet yılı, okul türü ve METEB içi, METEB dışı bilgileri aynı olan adaylardan OBP8Ortaöğretim Başarı Puanı) ’si yüksek olan
5. Yukarıda sayılan tüm bilgileri aynı olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşı küçük) olana öncelik verilir.

Sıralamadan da anlaşılacağı üzere birinci öncelik yeni mezunlardadır. Yani 2016 üniversite yerleştirmelerinde öncelik 2016 yılında mezun olacak öğrencilerdedir. 2016’de mezun olan tüm öğrenciler yerleştirildikten sonra sıra 2015 yılında mezun olanlara geçmekte, sonrasında yıllara göre bu durum devam etmektedir. Bu açıdan öğrencilerin haklarını kullanabilmeleri açısından mezun oldukları yıl yapacakları tercihlerde dikkatli olmaları gerekmektedir.

Bölümü tercih eden adayların mezuniyet yılları aynı ise bu kez okulun türüne bakılır. Bu sıralama Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi şeklinde yapılır. 2016’de mezun olmuş adaylar içerisinde Anadolu statülü okullardan mezun olanların önceliği söz konusudur.

Bu iki kriterin de aynı olması durumunda METEB’ten bahsederken sözünü ettiğimiz öncelik devreye girer ki aynı METEB bölgesi içinde olanların önceliği vardır.

Bütün bunların aynı olması durumunda adayların OBP’lerine bakılır OBP’si yüksek olan aday önceliklidir.

Bütün bunların aynı olması durumunda bölüme yerleştirilecek adayın tespiti yaşa göre yapılır ve yaşı küçük olan aday tercih edilir.

ÖSYM TERCİH KLAVUZUNDA SINAVSIZ GEÇİŞ BÖLÜMLERİ

Tercih dönemlerinde öğrencilerle yapılan görüşmelerden edinilen tecrübelerle hem genel ve akademik lise mezunlarının hem de meslek liselilerin Sınavsız Geçişle girilen bölümler konusunda sıkıntı yaşadıkları görülmüştür. ÖSYM Tercih Klavuzunun TABLO 3 A olarak adlandırılan bölümü Merkezi Yerleştirme İle Girilen Önlisans Bölümleri’ne ayrılmıştır. Resimde Adana METEB bölgesi içinde bulunan Çukurova Üniversitesi Adana Meslek Yüksek Okulu Bilgisayar Programcılığının yerleştirme öncelikleri kırmızı olarak işaretlenmiştir. Burada 10,3,D,92 ifadeleri yer almaktadır. 10 adayın 2010 yılında mezun olan bir aday olduğunu ifade etmektedir, 3 adayın Meslek lisesi mezunu olduğunu, D adayın METEB bölgesi olan Adana ilinin dışından olduğunu ve 92 adayın OBP’sini ifade etmektedir.

Yeşil olarak ifade edilen puanlar adayları çoğu zaman yanıltmaktadır. Özellikle meslek liseli olmayan adaylar yeşil alandaki ifadeye bakarak o bölümle ilgili bir fikre varmaktadırlar. Fakat eğer yerleştirme öncelikleriyle ifade edilen sütunda yukarıdakine benzer veriler varsa o bölüme meslek liseli olmayanların yerleşmeleri çok zordur. Adayların buna dikkat etmeleri gerekir.

ÖNCELİKLERİN BASAMAK BASAMAK AÇIKLAMASI

1.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde Anadolu Teknik Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.
2.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Anadolu Teknik Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.
3.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde, Teknik Lise, Anadolu Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.
4.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Teknik Lise ve Anadolu Meslek Lisesi dışındaki son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında,-
5.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.
6.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri, MOBP sırasında.
7.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde, Anadolu Teknik Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOPB sırasında.
8.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Anadolu Teknik Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.
9.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde Teknik lise, Anadolu Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.
10.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Teknik Lise ve Anadolu Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.
11.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ inde, Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.
12.öncelik:
Tercihleri arasında bulunuyorsa, kendi METEB’ i dışındaki METEB’ lerde, Meslek Lisesinden bir yıl önce mezun olanlar, MOBP sırasında.

Şeklinde yerleştirmeye devam edilecektir.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan veya mezun olabilecek durumda olan adayların kendi alanları dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim programları ile tüm lisans programlarına yerleştirilmelerinde, bu adayların 2016-ÖSYS puanları kullanılacaktır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Sınavsız geçiş hakkında en çok sorulan soruların yanıtları

1. Düz Lise mezunuyum sınavsız geçiş yapabilir miyim?

CEVAP: Hayır. Sınavsız geçiş sadece Meslek Liselerinin ilgili alanından mezun olanlara sağlanan bir haktır.

2. Sınavsız geçiş kaldırılmış veya kaldırılacakmış doğru mu?

CEVAP: Sınavsız geçişin kaldırılacağı söylentisi yıllardır vardı. Bu konuda özellikle üniversitelerin kaldırılması yönünde talebi var. Meslek liselerinin eğitim kalitesinin düşük olması nedeniyle sınavsız geçişle yerleşen öğrencilerin başarı durumu eleştiri konusu oluyor. 2016 yılının Mart ayında Meclis gündemine sınavsız geçişin kaldırılması yönünde bir yasa tasarısı getirildi. Yani kaldırılması gündemde .

Kaldırıldığında yerine ek puan getirilmesi düşünülmektedir.

2016 yılının Mart ayında henüz kaldırılmadı. Fakat kaldırılsa bile daha 2016 yılında mezun olanlar ve daha önceki yıllarda mezun olanlar için KAZANILMIŞ HAK olarak en az 1 yıl daha devam edecektir. Keza 2016 ÖSYS Kılavuzunda (oyunun kurallarının yazılı olduğu kitapta) olduğu için bu yıl için devam edecektir.



3. Sınavsız geçişe ne zaman başvuru yapabilirim?

CEVAP: Sınavsız geçiş başvuruları YGS başvuruları ile aynı tarihlerde yapılmaktadır. Ocak ayının başında.

4. Sınavsız geçişe nasıl başvuru yapabilirim?

CEVAP: Sınavsız geçiş başvuru yapmak isteyenler YGS sınavındaki gibi sadece sınavsız geçişe başvurmak istiyorlarsa sınavsız geçiş ücretini bankaya yatırdıktan sonra bir başvuru merkezine gidip sınavsız geçiş başvurusu yapabildikleri gibi, ÖSYM'nin Aday İşlemleri Sisteminde kayıtları güncelse kendileri de başvurularını yapabilirler.

5. Sınavsız geçiş için başvurumu yaptım şimdi ne olacak? Tercihimi ne zaman yapacağım?

CEVAP: Sınavsız geçiş için başvurduktan sonra aday LYS sınav sonuçlarının açıklanması sonrasında başlayacak Üniversite Tercih dönemini bekleyecektir. Sınavsız geçişe başvuran aday ÖSYM Tercih Klavuzunda yer alan ve kendisine sınav geçiş hakkı verilen bölümleri tercih ettiği anda sınavsız geçişe başvurmuş sayılacaktır. Özetle tercih sürecinde melek liseli olmayan adaylarla aynı prosedürü takip edecektir.

6. Sonuçlar ne zaman açıklanacak?

CEVAP: Sınavsız geçiş başvuru sonuçları diğer yerleştirme sonuçları ile birlikte açıklanacaktır.

7. Çok eski yıllarda Meslek Lisesi mezunuyum. Halen sınavsız geçiş hakkım var mı?

CEVAP: Yerleştirme öncelikleri göz önünde bulundurularak var . Ama yerleştirme önceliklerinden de anlaşılacağı üzere öncelik yeni mezunlardadır.

8. Daha önce sınavsız geçişle bir yere yerleştim, sınavsız geçişe yeniden başvuru yapabilir miyim?

CEVAP: ÖSYM klavuzunda bu konuda bir engel yok. Başvuru yapabilirsiniz, fakat yukarıda da belirtildiği gibi öncelik yeni mezunlardadır. Aday yerleştirme olasılığı konusunda bir fikir edinmek istiyorsa istediği bölümün bir önceki yılki sonuçlarını incelemeli ve yerleştirme önceliklerinde hangi yıl mezunlarının yerleştiiğine bakmalıdır.

9. Meslek Lisesi mezunuyum, YGS sınavına da girdim ve iyi veya kötü bir puan geldi. ÖSYM beni sınavsız geçişle mi yoksa puanla mı yerleştirecek?

CEVAP: Meslek Liseli olmayan bir öğrenci meslek liselilerin sınavsız yerleştikleri ve kontenjanı 10 olan bir bölüme başvuran 11. öğrenci olsun; bu öğrenci diğer 10 öğrenciden daha fazla YGS puanı bile alsa diğer 10 öğrenci sınavsız geçiş haklarından dolayı önceliklidir. Dolayısıyla sınavsız geçilen bölümlerde puan üstünlüğü ilgili meslek lisesi mezunu olmayanlar arasında geçerlidir.

10. Başvuru yaparken sadece YGS sınav ücretini ödedim sınavsız geçişe başvuru yapabilir miyim?

CEVAP: Evet yapabilirsiniz. Ödediğiniz YGS başvuru ücreti sınavsız geçiş başvuru ücretini de kapsamaktadır.

11. Sınavsız geçişle açıköğretim okuyabilir miyim?

CEVAP: Evet okuyabilirsiniz. Meslek liselerinin ilgili alan mezunları sınavsız geçişle açıköğretime yerleşebilirler...

12. Çok eski yıllarda meslek lisesinden mezun oldum.Ben başvurumu nasıl yapabilirim?

CEVAP: Diğer adaylar gibi başvurunuzu yapacaksınız...Ocak ayında başvurup Temmuzda tercih yapacaksınız.

13. Yerleşme şansım var mı?

CEVAP: Yerleşme şansınızın olması tamamen istediğiniz bölümle alakalıdır. Bazı bölümlerde sınavsız geçişle başvuran aday sayısı kontenjanlardan az olduğu için meslek liseli olmayanlar puanla bile alınmaktayken bazı bölümlerde son yıl mezun olan meslek liseliler veya ilgili METEB dışında kimseye yerleşme şansı kalmamaktadır. Bu bölümle alakalı bir durumdur.

14. Düz lise mezunuyum şansım nedir?

CEVAP: Meslek liselilerin sınavsız geçişle başvuru yapabilecekleri bölümlerde öncelik meslek liseli öğrencinindir. Düz lse öğrencisi sınavdan tam puan bile alsa öncelik diğer öğrencidedir. Bölümü tercih eden tüm meslek liseliler önceliklerine göre yerleştikten sonra halen kontenjan boş ise bu durumda genel, anadolu veya fen lisesi mezunları puan üstünlüğüne göre yerleştirilirler.

ÖSYM Sınavsız geçiş tercih kılavuzu tıkla indir

ÖSYM Sınavsız geçiş tercih işlemleri tıkla başla

YGS net hesaplama sihirbazı indir

Yükseköğretim Programları Tercih Rehberi İndir indir

YÖK YGS başarı sırası sihirbazı indir